صوت

سر و صدا غالباً چنین تعریف مى‌شود: صداهاى ناخواسته.ولى این تعریف ذهنى است زیرا آنچه براى یک نفر آوازِ خوش است ممکن است براى دیگرى سر و صداى مزاحم باشد، و شاید بهتر آن باشد که سر و صدا چنین تعریف شود: صدائى نامناسب در محلى نابجا و در وقتى بى‌موقع.انسان در محیطى زندگى مى‌کند که روزبه‌روز سر و صداهاى مزاحم در آن بیشتر مى‌شود، قرن بیستم را از این نظر قرن سر و صدا نام نهاده‌اند.سر و صدا در محیط زیست انسان به یک عامل تنش بسیار مهم تبدیل شده است.اخیراً اصطلاح آلودگى سر و صدا به‌منظور نشان دادن اهمیت ناهنجار بودنِ بسیارِ صداهائى که در عصر زندگى نوین ایجاد و موجب خطرات بهداشتى مى‌شود، وضع شده است.

منابع سر و صدا - منابع تولید سر و صدا بسیار متنوع و عبارتند از: خودروها، کارخانه‌ها، صنایع، هواپیماها و سر و صداهاى خانگى مانند رادیو، تلویزیون و وسایل ترانزیستوری؛ که همگى به سر و صداى زندگى روزانه مى‌افزایند.

ویژگى‌هاى سر و صدا

۱.شدت صدا

شدت یا بلند بودن صدا به ارتفاع ارتعاشات تولید شده به‌وسیلهٔ صدا بستگى دارد.شدت صدا به‌وسیله دسى‌بل (dB) اندازه‌گیرى مى‌شود.وقتى مى‌گوئیم صداى ۶۰ دسى‌بل است یعنى آن صدا ۶۰ دسى‌بل از ضعیف‌ترین صداى قابل شنیدن یا فشار صداى ‌مرجع بیشتر است.فشار صداى مرجع ۰۰۰۲/۰ میکروبار یا dyne بر سانتى‌متر مربع است.یک دین برابر است با یک میلیونیم فشار اتمسفر (جو).مکالمهٔ روزمره صدائى برابر ۶۰ تا ۶۵ دسى‌بل ایجاد مى‌کند.صداى نجوا ۲۰ تا ۳۰ دسى‌بل، رفت و آمد سنگین در خیابان ۸۰ - ۶۰ دسى‌بل و دیگ بخار کارخانه‌ها در حدود ۱۲۰ دسى‌بل صدا ایجاد مى‌کنند.مواجهه با ۸۵ دسى‌بل صدا توسط اشخاص بدون آنکه ضایعهٔ قابل توجه در گوش ایجاد کند قابل تحمل است.

معلوم شده است که گوش انسان در برابر صداهاى با فشار متفاوت یکسان واکنش نشان نمى‌دهند.یعنى نسبت به شدت واقعى صدا واکنش نمى‌کند بلکه به شدت دریافت شدهٔ آن واکنش نشان مى‌دهد.یک منحنى وزنى به نام منحنى A تهیه شده است که اثرات ذهنى صدا را در نظر مى‌گیرد و در آن منحنى سطح فشار صوت بر حسب دسى‌بل A) dB) نمایش داده مى‌شود که مطابق با مقدار دسى‌بل وزنى منحنى A است زیرا این مقدار بازتاب درک صداى نشر یافته در گوش طبیعى‌تر و انسان است.

۲.تواتر صدا

تواتر صدا برحسب هرتز (Hz) نمایش داده مى‌شود.یک هرتز برابر با یک موج در ثانیه است.گوش انسان تواترهاى بین ۲۰ تا ۲۰۰۰ هرتز را مى‌تواند بشنود ولى این دامنه با افزایش سن و عوامل ذهنى دیگر کاهش مى‌یابد.ارتعاش‌هاى کمتر از ۲۰ نوسان در ثانیه در حد زیر شنوائى (infra-audible) و ارتعاش‌هاى بیش از ۲۰،۰۰۰ نوسان بالاتر از حد شنوائى (فراآوا + اولتراسونیک) هستند.بسیارى از جانوران (مانند سگ‌ها) مى‌توانند صداهائى را که گوش انسان نمى‌شنود، بشنوند.گاهى اوقات سر و صدا با اصطلاح‌هاى روانى - شنوائی بیان مى‌شود؛ یعنى فون ‌Phon.فون یک شاخص روانى شنوائى است که در آن شدت و تواتر صدا با هم در نظر گرفته مى‌شود.

لوازم اصلى مورد استفاده در مطالعهٔ سر و صدا عبارتند از:

الف- وسیلهٔ سنجش سطح صوت که شدت صدا را برحسب دسى‌بل یا دسى‌بل (A) اندازه مى‌گیرد.

ب- Octave Band Frequency Analyser که سر و صدا را با باندهاى اکتاو اندازه مى‌گیرد و نقاط حاصله نشان‌دهندهٔ طیف صوت است و ویژگى‌هاى سر و صدا از نظر بالا بودن اوج صدا (High Piched) یا پائین بودن (Low Pitched) و یا متغیر بودن آن را نشان مى‌دهد.

ج- شنوائى‌سنجى (Audiometer) که توانائى شنیدن را اندازه مى‌گیرد.خط صفر بالاى اودیوگرام نشان‌دهندهٔ شنوائى عادى است.صداهائى که کاهش شنوائى ایجاد کنند در منحنى تواتر ۴۰۰۰ هرتز یک فرورفتگى یا شیب مشخص نشان مى‌دهند.

اثرهاى مواجهه با سر و صدا

۱.اثرهاى مربوط به شنوائی

- ضعف شنوائى که در منطقهٔ ۹۰ دسى‌بل پدیدار شده و در ۴۰۰۰ مگاهرتز بیشتر است و مى‌تواند همراه با عوارض جانبى مانند صداى نجوا یا وزوز گوش باشد.

- کرى - مهم‌ترین و وخیم‌ترین اثر بیمارى‌زائى سر و صدا ایجاد کاهش شنوائى یا کرى است که مبتلایان به آن به‌طور معمول در مراحل اولیه متوجه آن نمى‌شوند.کاهش شنوائى مى‌تواند موقتى یا دائمى باشد.کاهش موقت در شنوائى به‌علت مواجهه با سر و صداهاى خاصى به‌وجود مى‌آید و ناتوانى در شنیدن ۲۴ ساعت پس از مواجهه با سر و صدا از بین مى‌رود.بیشتر کم‌شنوائى‌هاى موقتى در تواتر بین ۴۰۰۰ تا ۶۰۰۰ هرتز روى مى‌دهد.مواجههٔ پیوسته یا مکرر با سر و صداى در حدود ۱۰۰ دسى‌بل مى‌تواند منجر به کم‌شنوائى دائمى شود، و در این حالت ضایعهٔ گوش داخلى از تغییرات خفیف در انتهاهاى ( Hair cell - ‌واحد پایهٔ حسن شنوائى در گوش داخلى مهره‌داران است که داراى ساختمان ستونى و پولاریزه همراه با مژه‌هاى ویژه در سطح آزاد خود هستند. (م ) ) Hair cell تا نابودى کامل عضو کورتى (Corti - عضو کورتى - ساختمان ویژهٔ تشکیل شده از ‌Hair cell و میله‌هاى کورتى. م) مى‌تواند باشد اگر این حالت در نتیجهٔ کار در صنایع پیش آید به نام کرى شغلی نامیده مى‌شود.مواجهه با سر و صداى بیش از ۱۶۰ دسى‌بل مى‌تواند منجر به پارگى پردهٔ صماخ و موجب کرى دائمی شود.

۲.اثرهاى غیرمربوط به شنوائی

- تداخل با سخن گفتن: سر و صدا با ارتباط کلامى انسان تداخل مى‌کند.تواترهائى که بیش از همه در زندگى روزانه ایجاد تداخل کلامى مى‌کنند در دامنهٔ ۳۰۰ تا ۶۰۰ هرتز قرار دارند.این تواترها به‌طور معمول در سر و صداى حاصله به‌وسیلهٔ ترابرى جاده‌اى یا هوائى وجود دارد.براى آنکه سخن گفتن خوب قابل درک باشد باید سطح صوت کلام از ‌SIL (سطح تداخل با کلام Speech Inter-ference Level) در حدود ۱۲ دسى‌بل بیشتر باشد.

- ناراحتی: این حالت در درجهٔ اول یک واکنش روانى است.اشخاص نوروتیک بیشتر از افراد متعادل در برابر سر و صدا حساسیت دارند.

- کارسازى: در جاهائى که باید تمرکز فکرى به‌کار گرفته شود مختصر بودن سر و صدا همواره مطلوب است و معلوم شده است که کاهش سر و صدا بازده کار را افزایش مى‌دهد.

- تغییرات فیزیولوژیک: تعدادى از دگرگونى‌هاى دوره‌اى فیزیولوژیک در نتیجهٔ مستقیم مواجهه با سر و صدا در بدن روى مى‌دهد، که عبارتند از: افزایش فشار خون، افزایش فشار داخل جمجمه، افزایش ضربان قلب و تعداد تنفس و افزایش میزان تعریق.نشانه‌هاى عمومى مانند سرگیجه، تهوع و ضعف هم ممکن است بروز کنند.سر و صدا در کارِ خوابیدن اختلال ایجاد مى‌کند و گفته شده است که اختلال بینائى هم ایجاد مى‌کند.مى‌گویند سر و صدا سبب تنگ شدن مردمک مى‌شود، بر درک نور آسیب مى‌رساند و دید در شب را کم مى‌کند.

مبارزه با سر و صدا

اگر چه نمى‌توان سر و صدا را از بین برد، ولى مى‌توان آن را کم کرد.اصول اساسى مبارزه با سر و صدا عبارتند از:

- مبارزه با سر و صدا در منبع صوت: براى رسیدن به این مقصود مى‌توان ماشین‌هاى مولد سر و صدا را با استفاده از کر‌کننده‌ها یا دیگر وسایل کاستن از سر و صدا، از بقیهٔ قسمت‌ها جدا کرد.

- مبارزه با انتقال صدا: براى این مقصود از ساختن درب و دیوار اطاق محل استقرار ماشین با مواد جذب‌کنندهٔ صوت استفاده مى‌شود.

- حفاظت افراد در معرض سر و صدا: توصیه شده همهٔ کارگرانى که به‌طور مداوم در معرض صداهاى بلندتر از ۸۵ دسى‌بل و با تواتر بیش از ۱۵۰ هرتز هستند، در برابر صدا محافظت شوند.باید کارگران به‌طور منظم از جاهاى پر سر و صدا به کارهاى نسبتاً کم سر و صداتر در کارخانه منتقل شوند و کنترل‌هاى شنوائى به‌صورت دوره‌اى انجام شود و محافظ گوش و کر‌کننده هم برحسب موقعیت ضرورى است.

کنترل صدا در صنعت

کنترل صدا بمنظور کنترل اثرات زیانبار آن و آسایش کارگر بوده و شامل روشهای کنترل فنی ، کنترل مدیریتی ( کنترل زمان مواجهه)، آموزش و اطلاع رسانی است.
۱)کنترل فنی
این روشها شامل مراحل زیر است:
الف- کنترل در منبع صوتی
۱-الف- انتخاب صحیح دستگاه متناسب با فرآیند تولید
برای انجام هر عملیات صنعتی دستگاههای مختلفی وجود دارد در هنگام طراحی پروسه تولید و انتخاب نوع دستگاه از عواملی که باید مد نظر قرار گیرد ...

تلفن :	منقضی شده
منطقه :	خراسان
آدرس :	مشهد خیام 42 ساختمان طاها www.multico.ir

تماس با آگهی دهنده ()
در مورد: صوت و ویژگى‌هاى سر و صدا صوت سنج

نام :
ایمیل یا تلفن :
پیام :	با سلام

کلمات کلیدی :

صوت سنج کیمو صوت سنج لوترون تایوان صوت ینج پراب جدا sl 4013 صوت سنج کلاس 1 میزان سر و صدا محیط ثبت کننده مقادیر سر و صدا آنالیزر صوت میزان صدا صوت سنج دسی بل Sound level meter صدا سنج صوت سنج دیجیتالی شدت صوت دیتالاگر صوت اندازه گیری شدت صوت سطح سنج صوت

ورود کاربران

آپلود ویدیو

پرداخت با کارتهای عضو شتاب

آگهی های جدید

کلمات کلیدی

صوت و ویژگى‌هاى سر و صدا صوت سنج

آگهی های مرتبط